کتاب "شهید مهدی باکری" سومین اثر از مجموعه کتاب‌های "فرماندهان دفاع مقدس" به همت مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس و به اهتمام سعید سرمدی در سال ۱۳۹۰ منتشر شده است.

مجموعه مقالات، سخنرانی‌ها و گفت‌وگوهای دوستان و هم‌رزمان شهید مهدی باکری در این کتاب 10 فصلی گنجانده شده‌اند به دلیل هم‌راهی همیشگی شهید حمید باکری با برادرش شهید مهدی باکری، فصل آخر کتاب به این شهید بزرگوار نیز اختصاص یافته است.

تنوع نگارش و ویرایش کتاب به دلیل ماهیت متفاوت مطالب است که سخن‌رانی، دست‌نوشته، مقاله پژوهشی، روایت و تحلیل را در بر می‌گیرد.

کتاب"شهید مهدی باکری" که نتیجه بررسی و بازبینی و ویرایش مجدد مقالات منتشر شده در فصل‌نامه نگین، است، مشتمل بر یازده فصل است که پس از مقدمه و وصیت‌نامه شهید در فصل اول مقاله‌ای با عنوان "مروری بر سختی‌های جنگ و نقش شهید مهدی باکری در تحمل آن‌ها به قلم سردار دکتر غلامعلی رشید، به بررسی بخشی از زوایای شخصیتی شهید می‌پردازد.

در فصل دوم با عنوان "باکری آن‌گونه که من شناختم" سخن‌رانی دکتر محسن رضایی در مراسم شب خاطره سال1384 که به مناسبت بیست و یکمین سالگرد شهادت مهدی باکری در جمع هم‌رزمان شهید ایراد شده بود که متن این سخن‌رانی پس از تلخیص و تنظیم مجدداً توسط محسن رضایی تکمیل و اصلاح شده است.

"اصول مدیریت و اصول جنگ" عنوان فصل سوم کتاب است که این بخش برگرفته از یادداشت‌های شهید باکری است که بدون تغییر در سبک نوشتاری ارائه شده است. اصولی مانند اصل شناسایی، اصل به کارگیری تمام امکانات موجود، اصل غافل‌گیری، اصل تعرض، یا ابتدای به حضور و یا ابتکار عمل، اصل محاصره دشمن، اصل سلب فرصت و امکان تجدید قوا از دشمن، اصل استتار یا پنهان‌کاری، اصل انضباط دقیق، اصل مشخص بودن هدف از اصولی هستند که شهید باکری در بخش مدیریت جنگ در نظر داشته است.

دکتر سید یحیی صفوی در فصل چهارم کتاب با عنوان " گفتاری درباره شهید مهدی باکری" به بررسی زوایا و ویژگی‌های اخلاقی و شخصیتی، و فعالیت‌های شهید باکری پس از پیروزی انقلاب، نقش شهید در دفاع مقدس، نقش فرماندهی شهید باکری در دفاع مقدس، می‌پردازد.

در فصل پنجم کتاب، دکتر حسین علایی با نام بردن از شهید باکری به عنوان شهید اسلام که از سخن امام در این‌باره اتخاذ شده است بر پایه مطالعه سخن‌رانی‌های شهید باکری نگاشته شده است و نویسنده  شهید اسلام را در اندیشه و عمل در 5 دوره زندگی در عملیات‌های گوناگون بررسی می‌کند همچنین ویژگی‌ها و دیدگاه‌های شهید باکری را مطرح می‌کند.

دکتر محمد حسین فرهنگی هم‌رزم شهید باکری و نماینده مردم تبریز، آذر شهر و اسکو در دوره هفتم مجلس شورای اسلامی در فصل ششم کتاب درباره ناگفته‌هایی از ابعاد شخصیتی او از جنبه‌های توصیفی و تحلیلی سخن به میان می‌آورد. مباحثی چون جامعیت، رهبری کاریزماتیک و مدیریت.

در فصل هفتم کتاب شهید مهدی باکری از نگاه فرماندهان جنگ از جمله سردار شهید احمد کاظمی، سردار مرتضی قربانی، سردار علی اکبرپور جمشیدیان، و سخنان شهید محلاتی درباره وصیت‌نامه شهید مهدی باکری روایت می‌شود.

در فصل هشتم مباحثی در خصوص تشریح عملکرد لشکر31 عاشورا در گفت‌وگو با مهدی باکری که در سال 1362 پس از عملیت والفجر1 در ستاد لشکر 31 عاشورا در سایت 4 و 5 انجام شده است مطرح می‌شود.

در فصل نهم کتاب سخن‌رانی شهید مهدی باکری با موضوع " تبیین عملیات والفجر4" مطرح شده است.

در فصل دهم کتاب با عنوان" عملکرد لشکر عاشورا در عملیات بدر" دو گزارش آمده است که در گزارش اول به قلم مجید نداف به بررسی پشتوانه عملیات بدر پرداخته و در بخش دوم گزارشی در خصوص لشکر31 عاشورا در عملیات بدر می‌پردازد.

فصل پایانی کتاب با عنوان " یادی از حمید باکری؛ شهید خیبر" به قلم دکتر حسین علایی ضمن بیان خاطراتی از شهید کارنامه عملیاتی لشکر31 عاشورا در جنگ را مورد کندوکاو قرار می‌دهد.

ضمیمه کتاب با عنوان "شهید مهدی باکری به روایت تصویر" مجموعه تصاویری و عکس‌های منتشر نشده از شهید باکری ارائه می‌شود.

نویسنده: مریم حاج محمدی

منبع: نشریه نگین ایران